demo-attachment-546-asian-businesswoman-laptop-planning-strategy-PQFT2HE@2x

Şirket Vergi Borcu Nasıl Sorgulanır?

Vergi borcu sorgulama işletmelerin mali durumlarını düzenli bir şekilde takip etmelerini mümkün kılar. Böylece işletmeler yasal yükümlülüklerini zamanında yerine getirebilir.

İşletmelerin düzenli olarak vergi borcu sorgulama işlemini gerçekleştirmesi, cezai yaptırımlardan kaçınmalarına imkân tanır. Ayrıca borç sorgulamaları, mali planlamaların da daha sağlıklı bir biçimde yapılmasını mümkün kılar. Vergi mevzuatındaki güncellemeler ve değişen koşullar, şirketlerin borçlarını düzenli olarak takip etmelerini zorunlu hale getirir. Bundan dolayı süreci yakından takip ederek ortaya çıkabilecek problemleri önleyebilir, sorunların rahat bir şekilde üstesinden gelebilirsiniz. Bununla beraber vergi borcu sadece işletmelere özel değildir. Serbest meslek erbabı olan ya da Türkiye’de gelir elde eden her bireyin kazancı üzerinden belirli bir oranda vergi ödemesi gerekir. Bundan dolayı vergi borcu sorgulama işlemi herkesin dikkat etmesi gereken önemli bir konudur.

Vergi Borcu Nedir?

Vergi borcu, işletmelerin ya da bireylerin elde ettiği gelir üzerinden devlete karşı ödemekle yükümlü oldukları tutardır. Kamu hizmetlerinin karşılanmasında önemli bir yere sahip olan vergiler, düzenli olarak ödenmesi gereken borçlardır. Vergi borcu sorgulama işlemi ise şirketlerin mali durumlarını düzenli olarak takip edebilmelerini sağlar. Böylece işletmeler yasal yükümlülüklerini zamanında yerine getirebilir. Şirket vergi borcu sorgulama işlemi, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sunduğu online hizmetler sayesinde kolay bir şekilde gerçekleştirilebilir. Basit birkaç adımı takip ederek borcunuzu öğrenebilir, işletmenizin finansal durumunu daha iyi bir şekilde yönetebilirsiniz.

Şirket Vergi Borcu Sorgulaması Nasıl Yapılır?

Şirket vergi borcu sorgulama işlemi oldukça kolay bir şekilde yapılabilir. Aşağıdaki adımları inceleyerek sorgulama işlemini nasıl yapabileceğiniz hakkında fikir edinebilirsiniz.

  • Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) İnternet Vergi Dairesi: GİB’in resmi internet sitesi üzerinden şirketinizin vergi borcunu sorgulayabilirsiniz. Şirketinize ait vergi kimlik numarası ya da işletmenizin türüne göre T.C. kimlik numarası ile sorgulama yapabilirsiniz.
  • e-Devlet Kapısı: T.C. kimlik numaranız ve şifrenizi kullanarak e-Devlet üzerinden de sisteme giriş yapabilirsiniz. “Vergi Borcu Sorgulama ve Ödeme” yazdıktan sonra GİB’in sayfasına bağlanarak borcunuzu sorgulayabilirsiniz.
  • Mobil Uygulamalar: Hem GİB’in hem de e-Devlet’in mobil uygulaması sayesinde internet sayfasına girmeden vergi borcu sorgulaması yapabilirsiniz. Akıllı telefonunuz üzerinden gerekli bilgileri girdikten sonra durumunuzu öğrenebilirsiniz.
  • Bankalar: Bazı bankalar vergi durumunuzu öğrenmenize yardımcı olan hizmetler sunar. Bankanızın bu hizmeti sunup sunmadığını inceleyerek borcunuzu araştırabilirsiniz.

İnternet Vergi Dairesine Nasıl Başvurulur?

Tüzel kişilerin İnternet Vergi Dairesi hizmetlerinden faydalanabilmesi için yapması gereken bazı işlemler vardır. Süreç adımları şu şekildedir:

  • İlk önce başvuru formunun doldurulması gerekir. "İnternet Hizmetleri Kullanım Başvuru Formu (Tüzel Kişiler)" isimli form, eksiksiz bir şekilde doldurulmalıdır. Bu formda şirketin genel bilgileri, yetkili olan kişilerin kimlik ve iletişim bilgileri yer alır.
  • Formu doldurduktan sonra altındaki beyan metni imzalanmalıdır. Beyan metni, formun doğru ve eksiksiz bir şekilde doldurduğunuzu taahhüt eder. Ayrıca İnternet Vergi Dairesi hizmetlerinin kullanma şartlarını da kabul ettiğinizi beyan eder.
  • İlk iki adımı tamamladıktan sonra vergi dairesine başvuru yapmalısınız. Form ve imzalanan beyan metni, şirketin bağlı olduğu vergi dairesine teslim edilmelidir. Teslimat işlemini yetkilendirilen herhangi bir şirket çalışanı yapabilir. Teslimat esnasında genellikle “Zarf Teslim Yazısı” ismi verilen bir belge de vergi dairesine teslim edilir. Zarf Teslim Yazısı, başvuru yapan kişinin yetkili olduğunu belgelendirir.
  • Belgenin teslim edilmesinin ardından vergi dairesi başvuru değerlendirir ve uygun gördüğü takdirde şirkete özel bir kullanıcı adıyla şifre verir. Bu bilgilerle İnternet Vergi Dairesine giriş yapabilir, hizmetlerden yararlanmaya başlayabilirsiniz.

İnternet Vergi Dairesi, şirket vergi borcu sorgulama ve ödeme işlemlerinin yapıldığı önemli bir platform olduğu için başvuru yapmayı düşünebilirsiniz.

Şirket Vergi Borcu Ödemesi Nasıl Yapılır?

Şirket vergi borcu sorgulama işleminin nasıl yapıldığını öğrendikten sonra ödemesinin nasıl yapılacağını öğrenmelisiniz. Ödemeyi şu yollarla gerçekleştirebilirsiniz:

  • İnteraktif Vergi Dairesi: Gelir İdaresi Başkanlığının resmi internet sitesinden İnteraktif Vergi Dairesine ulaşabilirsiniz. Aynı yerden sorgulama yapabileceğiniz gibi ödeme işlemlerini de gerçekleştirebilirsiniz.
  • e-Devlet: Sorgulama işleminin ardından ödeme zamanı geldiyse e-Devlet üzerinden borcunuzu ödeyebilirsiniz.
  • PTT Şubeleri: PTT şubelerinden, tahakkuk fişi ile vergi borçlarınızı ödeyebilirsiniz. Özellikle nakit ödeme yapmak istiyorsanız bu işlemi PTT şubelerinden gerçekleştirebilirsiniz.
  • Bankalar: Her ne kadar her banka sorgulama işlemi sunmasa da birçok banka ödeme noktasında müşterilerine imkânlar sunar. İnternet ya da mobil bankacılık aracılığıyla vergi borçlarınızı ödeyebilirsiniz. Ayrıca dilerseniz şubeye giderek de ödeme yapabilirsiniz.
  • Vergi Daireleri: PTT şubeleriyle benzer şekilde bağlı olduğunuz vergi dairesine giderek de ödeme yapabilirsiniz. Genellikle bu yöntem, büyük miktarda ödemeler yapmak isteyenler ya da özel durumlarda tercih edilebilir.

Vergi Borcu Ödenmezse Ne Olur?

Türkiye’de kazanç elde eden her işletme, vergisini ödemekle mükelleftir. Eğer vergi borcunuzu ödemezseniz bazı yaptırımlarla karşılaşabilirsiniz. Vergi borcu ödenmezse aşağıdaki durumlarla karşılaşılabilir.

  • Şirket vergi borcu sorgulama işlemini yaptıktan sonra ödemesini gerçekleştirmezseniz ek mali yüklerle karşılaşabilirsiniz. Gecikme faizi ve ceza gibi ek maliyetler, borcunuzun artmasına neden olabilir.
  • Vergi borçlarını ödemeyen işletmelere haciz gelebilir. Banka hesaplarına ya da taşınır-taşınmaz mallara haciz işlemi uygulanabilir. Bu durum, işletmenin finansal hareket kabiliyetini kısıtlar.
  • Vergi borcunuzu ödemeyen işletmelere yasal takip süreci başlatılabilir. Bu süreçte icra takibi gibi işlemler uygulanabilir.
  • Borçlu olduğu halde ödemesini gerçekleştirmeyen işletmeler, müşterilerinin gözünde güven kaybedebilir. Bu durum, aynı zamanda işletmelerin diğer şirketlere karşı da güvenini zedeler.
  • Vergi borçlarının ödenmemesi hem işletmelerin hem de bireylerin işlemlerini olumsuz şekilde etkiler. Bu nedenle düzenli olarak şirket vergi borcu sorgulama işleminin yapılması ve sonrasında ödemesinin gerçekleştirilmesi gerekir.

Orka Muhasebe Programı

Orka Bilgisayar’ın muhasebe programı ile vergi beyannameleri hazırlayabilir ve ödeme işlemlerinizi rahatça gerçekleştirebilirsiniz.

demo-attachment-1240-Mask-Group-47@2x

Orka e-Defter Saklama

e-Defter Saklama Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Orka E-Defter Saklama Hakkında Bilgi Alabilir Miyiz?

Orka e-Defter Saklama; Orka’nın yeni geliştirdiği, e-Defter uygulamasına yönelik, saklama ürünüdür. Bu uygulamada, sadece e-deftere ait bilgi ve dosyalar, Orka sunucularında saklanmaktadır.

e-Defter Saklama Hizmeti Ne Gibi Kolaylıklar Sağlar?

Defterlerin bulut ortamında imzalanmasını sağlar .
e-defter mükellefi olan firmaların, mali mühür kullanmadan defterlerini imzalama imkânı sunar.
Ayrıca Orka e-Defter saklama kullanıcıları, program içerisinden e-defter başvurularını internet vergi dairesine otomatik olarak gönderip, başvuru süreçlerinde hız kazanacaklardır.

Firma Mali Mührü Olmadan, Defter Gönderimi Yapılabilir mi?

Evet
e-Defter Saklaması hizmeti satın aldığınız firmalar için “Orka” Uyumlu Yazılım firmasına, e-defter gönderim muvafakatnamesi vermeniz yeterlidir.

Orka’dan “e-Defter Saklama” Hizmeti Alınmadığında, e-Defter Gönderilemeyecek mi?

e-Defterler daha önce olduğu gibi “Mali Mühür veya e-imza” kullanılarak gönderilmeye devam edilebilir.

e-Defter Saklama Hizmeti Alındığında, e-Defter Gönderimlerini Orka mı Yapacak?

Hayır.
E-Defter oluşturma ve gönderim işlemleri, kullanıcının kontrolünde hazırlanmaya devam edecektir.
e-Defter gönderiminin Orka tarafından yapılması istenirse; defter gönderim paketi, ayrıca satın alınabilir.

Orka’dan Kayıt Girip, Başka Entegratörlerden Defter Gönderebilir miyim?

Hayır.
e-Defter gönderiminde oluşan XML’ler şema / şematron kontrollerinden sonra mali mühür ile imzalanıp gönderilir.

Program Üzerinden e-Defter Saklama Hizmeti Satın Alabilir miyim?

Ana modül ekranında sağ üst köşede bulunan e-Satış butonuna tıklayarak, ekran üzerinden tüm mükellef ve firmalarınız için saklama hizmeti satın alabilirsiniz.

Orka’dan e-Defter Gönderimi Yapıp, Başka Entegratörlerden Saklama Yapabilir miyim?

Hayır!
Oluşturulan defterlerin saklanması, sadece Orka E-defter Saklama uygulamasını satın alan kullanıcılar için otomatik gerçekleştirilecektir.

Geçmiş Yıllarda Aldığım e-Defter Saklama Hizmeti, Orka’nın Bulut Sisteminde Saklanacak mı?

Evet!
Satın alınmış yılların defterleri saklanacaktır.

demo-attachment-1245-Mask-Group-43@2x

Sigorta Prim Hesaplama Nasıl Yapılır?

Sigorta prim hesaplama, sigortalıların ödeyeceği sigorta prim tutarının belirlenmesinde uygulanan yöntemdir. Hesaplama, sigorta türü dikkate alınarak çalışanın prime esas brüt kazanç tutarı ile yasal olarak belirlenen prim oranları üzerinden yapılır. Sigorta primlerinin hesaplanması ve primlerin düzenli bir şekilde ödenmesi, işverenler için yasal bir yükümlülük iken; diğer yandan çalışanlar için de devlet tarafından sunulan sosyal hizmetlerden yararlanmalarını sağlayan bir güvencedir.

Sigorta Primi Nedir?

Sigorta primi, çalışanların devletin sunduğu sağlık hizmetleri, işsizlik maaşı gibi sosyal güvencelerden faydalanabilmeleri ve emeklilik hakkı elde edebilmeleri için işveren tarafından devlete ödenen teminat tutarıdır. Bu ödeme, çalışanın maaşından kesilen belli bir tutarın Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılması yoluyla gerçekleşir. SGK’ye ödenen prim oranı, sosyal güvenlik hizmetinden faydalanan kişinin çalışan veya işveren olmasına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Sigorta primi hesaplama, çalışanın prime esas brüt kazanç tutarı üzerinden yapılır. Sigortanın devamlılığı için ödemenin aksamadan gerçekleştirilmesi gerekir. Ödemelerin kesildiği aşamada sigortalılık hakları da yitirilir.

2024 SGK Prim Tutarı Ne Kadardır?

Sigorta prim oranları, devlet tarafından belirlenerek yasal düzenlemelerle yürürlüğe konulur. Bu oranlar işveren ve çalışan payı olmak üzere iki farklı koşula göre belirlenir. İşveren payı, işverenin yükümlülüğünde iken; çalışan payı ise çalışanların maaşından kesinti yapılarak işveren tarafından SGK’ye ödenen tutarı ifade eder. Sigorta prim tutarı hesaplanırken, çalışanın faaliyet gösterdiği gün sayısı da dikkate alınır. 2024 SGK prim tutarı, bir işverene bağlı olarak 4A ve 4B kapsamında çalışanlar ve isteğe bağlı sigortalılar için değişkenlik gösterir.

4/a Kapsamında Sigortalıların Prim Oranları

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunu uyarınca 4/a kapsamında bir işverene bağlı olarak çalışanlar için sigorta primleri brüt maaş üzerinden kesinti yapılarak işveren tarafından devlete ödenir. Maaştan yapılacak olan kesintiler; emeklilik, sağlık ve gelir vergisi gibi kalemleri içerir. 4/a kapsamında sigortalıların sigorta prim oranları, çalışanın prime esas kazanç miktarı üzerinden hesaplanır. Hesaplamada temel alınan aylık üst kazanç sınırı, alt sınırın 7.5 katına denktir. Çalışanın aylık kazancındaki prime esas kazanç üst sınırını aşan tutar, sigorta primine tabi olmaz. Toplam prim oranı ise; prime esas kazancın %37.5’ini aşamaz.

Hizmet akdine tabi olanlar için işveren ve çalışan paylarının prim dağılımları sigorta koluna bağlı olarak farklı oranlarda uygulanır. Bu uygulamanın türleri şu şekildir:

  • Malullük, Yaşlılık ve Ölüm: Bu sigorta kolunda, prim oranlarında işveren payı %11 iken; çalışan payı %9 olarak uygulanır.
  • Genel Sağlık Sigortası (GSS): GSS sigorta kolunda prim hesaplama yapılırken işveren payı %7.5 oranında; çalışan payı %5 oranında uygulanır.
  • Kısa Vadeli Sigorta Kolları: Kısa vadeli sigorta kollarında prim oranı %2 üzerinden hesaplanarak prim ödemeleri yalnızca işveren tarafından yapılır.
  • İşsizlik Sigortası: İşsizlik sigortasında uygulanan prim oranlarında işveren payı %2 iken; çalışan payı ise %1 üzerinden hesaplanır.

2024 yılı için 4/a kapsamındaki sigortalıların işveren payı dahil olacak şekilde ödeyeceği alt ve üst sınır devlet tarafından belirlenmiştir. Bu oranlar, aşağıdaki gibidir:

  • En düşük sigorta primi: ₺7.500,93
  • En yüksek sigorta primi: ₺56.257,03

4/b Kapsamında Sigortalıların Prim Oranları

Sözleşmeli olarak bir işverene bağlı çalışmayan esnaf ve sanatkarlar ile serbest meslek grupları önceden Bağkur olarak da bilinen, 4/b kapsamında sigorta primi öder. 4/b kapsamındaki sigortalıların prim oranları, prime esas kazanç üzerinden %34.5’lik bir oranla uygulanır. Primlerin düzenli ve zamanında ödendiği koşulda bu oran üzerinden indirim yapılarak %29.5 oranıyla prim tutarı hesaplanır.

2024 yılı için 4/b kapsamındaki sigortalıların prime esas günlük alt gelir ve üst gelir sınırı ile indirimsiz prim alt ve üst sınırları devlet tarafından belirlenmiştir:

  • En düşük alt gelir sınırı: ₺666,75
  • En yüksek alt gelir sınırı: ₺5.000,62
  • En düşük indirimsiz prim tutarı: ₺6.900,86
  • En yüksek indirimsiz prim tutarı: ₺51.756,46

İsteğe Bağlı Sigortalıların Prim Oranları

İsteğe bağlı sigorta, sigortalıların uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası gibi güvencelerden faydalanmalarını sağlar. İsteğe bağlı sigorta primi ödeyenler, devletin sunduğu sağlık hizmetleri ve emeklilik aylığı gibi sosyal güvencelerden faydalanabilirler. İsteğe bağlı sigortalıların prim oranları, sigortalının prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında belirlediği tutarın %32’si olacak şekilde gerçekleştirilir. Bu oranın 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolunu içerirken; %12’si genel sağlık sigortasına tabidir.

2024 yılı için isteğe bağlı sigortalıların ödeyeceği alt ve üst sınır devlet tarafından belirlenmiştir.Bu oranlar, şu şekildir:

  • En düşük sigorta primi: ₺6.400,80
  • En yüksek sigorta primi: ₺48.006,05

Sigorta Primi Nasıl Hesaplanır?

Sigorta primi hesaplama, 4/a ve 4/b kapsamında çalışanlar için farklı uygulamalarla yapılır. 4/a kapsamında çalışanlar için sigorta primleri, prime esas brüt kazanç üzerinden hesaplanırken; 4/b kapsamında çalışanlar için prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında kalmak kaydıyla, sigortalının beyan ettiği günlük kazancın 30 katı üzerinden hesaplanır. Sigortalının ödemekle yükümlü olduğu prim tutarının hesaplanması, prime esas brüt ücret tutarı ile devlet tarafından kanunen belirlenen prim oranlarının çarpılması yoluyla yapılır.

Orka Bordro ve İK Yönetimi

Orka Bordro ve İK Yönetimi uygulamalarıyla çalışanlarınızın SGK işlemlerini kolaylıkla takip edebilir; personellerinizin bordrolarına erişmelerini ve rapor dökümlerini incelemelerini sağlayabilirsiniz. Ücretsiz demo için site üzerinden form doldurarak İK yönetici panelini deneme fırsatı yakalayabilirsiniz.

demo-attachment-1240-Mask-Group-47@2x

Performans Yönetim Sistemi Nedir?

Günümüzde şirketlerin başarısı, yalnızca kârlılık değil, çalışanlarının verimliliği ve gelişimiyle de ölçülür. Bu noktada öne çıkan performans yönetim sistemi, iş gücünün etkinliğini, çalışanların şirkete katkısını artıran, tüm paydaşlar için kazan-kazan prensibini destekleyen bir yaklaşımdır. Performans yönetim sistemi, çalışanların hedeflerini belirlemelerine, bu hedefler doğrultusunda gelişim göstermelerine, sonuç olarak şirketin başarı grafiğini yükseltmelerine olanak tanıyan önemli bir araçtır. Sistem aynı zamanda çalışanların, şirkete bağlılıklarının artmasına da katkı sağlar.

Yöneticilere ise çalışan performansını düzenli ve şeffaf bir şekilde değerlendirme imkânı sunarak işletmenin uzun vadeli başarı stratejilerine ulaşmasına yardımcı olur. Çünkü, günümüz iş dünyasında, verimlilik, etkinlik, çalışan memnuniyeti gibi kavramların hepsi önem taşır ve birbirinden ayrılmadan geliştirilmelidir. Peki, performans yönetim sistemleri nasıl işler, hangi temel bileşenleri içerir, neden bu kadar önemlidir? Gelin, başarılı bir şirketin temel unsurunu oluşturan performans yönetim sistemine dair tüm detayları, en iyi uygulamaları ve şirketlere sunduğu avantajları birlikte inceleyelim.

Performans Yönetim Sisteminin Temel Öğeleri Nelerdir?

Bir performans yönetim sisteminin etkili olabilmesi için belirli temel öğelere sahip olması gereklidir. Çünkü bu öğeler, sistemin işleyişini daha şeffaf, adil ve faydalı hale getirirken çalışan ve işveren arasında güçlü iletişim bağı kurar. Örneğin; hedef belirleme, beklentilerin netleştirilmesi, performans yönetim sisteminin en önemli yapı taşlardır. Çalışanlar için net hedefler belirlemek görev ve sorumlulukların açıkça tanımlanması, şirketin beklentilerinin doğru aktarılması, başarıya giden yolda ilk adımı oluşturur. Çalışanlar ne yapması gerektiğini bildiğinde görevler daha verimli tamamlanır.

Geri bildirim mekanizmaları, performans yönetim sisteminin ikinci önemli unsurudur. Çalışanların güçlü yanlarını geliştirebilmeleri ve eksik oldukları alanlarda kendilerini iyileştirmeleri için sürekli geri bildirim almaları büyük önem taşır. Geri bildirim süreçleri, yalnızca çalışanların değil, aynı zamanda yöneticilerin de gelişim alanlarını görmelerine, daha yapıcı yönetim sergilemelerine yardımcı olur. Çalışanlar, düzenli geri bildirim aldıklarında işlerini daha bilinçli, motive olarak yapacağından daha verimli sonuçlar alınması mümkün hale gelir.

Bir diğer önemli bileşen ise performans değerlendirme - ölçme sürecidir. Çalışan performansını objektif ölçütlere dayalı olarak değerlendirmek, şirketin genel işleyişi hakkında bilgi verirken çalışanların gelişimlerini de izlemeye olanak tanır. Ancak performans ölçütleri, yalnızca bireysel başarıları değil, aynı zamanda takım içindeki uyumu, genel iş katkısını da kapsamalıdır.

En önemlisi ise gelişim ve eğitim programlarıdır. Çalışanların performanslarını sürdürülebilir şekilde artırmak için eğitim programları, gelişim fırsatları sunulmalıdır. Çünkü eğitim, performans yönetim sisteminin sürdürülebilir yapıya sahip olmasını sağlar. Çalışanların gelişimlerini sağlayarak iş tatmini ile motivasyonu artırabilirsiniz. Böylece çalışanların potansiyelini açığa çıkararak iş gücünün uzun vadede daha nitelikli olmasını sağlamanız mümkün hale gelir.

Performans Yönetim Sistemi Neden Önemli?

Bir işletme için performans yönetim sistemi yalnızca çalışan değerlendirme aracı değil, aynı zamanda şirketin stratejik hedeflerine ulaşmasında etkili bir yapı taşıdır. Tüm sistem, çalışan performansını genel olarak değerlendirmeye yardımcı olsa da aynı zamanda şirket kültürünü geliştirmeye, organizasyon içindeki şeffaflığı artırmaya da olanak tanır. Dolayısıyla şirketlerin verimliliği, vizyonu ve hedefleri düşünüldüğünde oldukça önemlidir. Performans yönetim sistemlerini önemli kılan diğer avantajlara göz atalım:

  • Performans yönetimi, verimliliği artırır, çalışanların daha etkin bir şekilde işlerini yapmalarını sağlar. Yani çalışanların güçlü yanlarını kullanarak hedefe daha etkin şekilde ulaşılmasına yardımcı olur. Şirketin genel hedefleriyle çalışan hedeflerini uyumlu hale getirerek her iki taraf için de olumlu sonuçlar sağlar.
  • Performans değerlendirme süreçleri sayesinde çalışanlar kendilerini değerli hisseder ve şirkete bağlılıkları artar. Bu da işten ayrılma oranlarının azalmasına, çalışan memnuniyetinin artmasına neden olur.
  • Şirket genelindeki hedeflere uyum sağlanması, performans yönetim sistemlerinin en büyük katkılarından biridir. Çalışanlar kendi hedefleri ile şirket hedefleri arasında bağ kurarak daha büyük anlamla çalışır.

Performans Yönetimi En İyi uygulamaları Nelerdir?

En iyi performans yönetimi uygulamaları, her şirkette aynı olmasa da bazı temel yaklaşımlar üzerine kuruludur. Başarılı bir performans yönetim sistemi oluşturmak için aşağıdaki uygulamalara odaklanabilirsiniz:

  • Sürekli Geri Bildirim Sağlayın: Geleneksel yıllık değerlendirme süreçleri yerini daha dinamik, sürekli geri bildirim mekanizmalarına bırakmalıdır. Böylece çalışanlar, her gün aldıkları geri bildirimlerle performanslarını düzenleme fırsatına sahip olabilir.
  • Kişisel Gelişimi Teşvik Edin: Performans yönetimi yalnızca iş hedeflerine ulaşmak değil, aynı zamanda çalışanların kişisel / profesyonel gelişimlerini desteklemek anlamına da gelir. Eğitim ve gelişim programları ile çalışanların motivasyonunu artırabilirsiniz.
  • Hedefleri Ölçülebilir ve Ulaşılabilir Kılın: Çalışanların motivasyonunu kaybetmemesi için hedefler net, ulaşılabilir - ölçülebilir olmalıdır. Kolay tamamlanan görevler, başarıların devam etmesi, çalışanları motive etmek için önemlidir.
  • Kapsayıcı Bir Kültür Yaratın: Çalışanların kendilerini değerli hissettikleri kapsayıcı bir şirket kültürü oluşturmak, performans yönetimi sürecinde büyük avantaj sağlar. Ekip çalışması ve iş birliği konuları üzerinde iyileştirmeler sağlayabilirsiniz.

Orka Finans Bütçe Programı

Doğru performans yönetimi, yalnızca çalışanların potansiyelini açığa çıkarmakla kalmaz, aynı zamanda işletmelere rekabet avantajı kazandırır. Günümüzde birçok kuruluş, performans yönetimi sistemlerini dijital ortamlara taşıyarak değerlendirme, geri bildirim süreçlerini daha kolay hale getirir. Siz de Orka Bilgisayar'ın sunduğu finansal ve operasyonel yazılımlarla iş süreçlerinizi daha şeffaf ve yönetilebilir hale getirebilirsiniz. Muhasebe yönetiminden bordro işlemlerine kadar geniş yelpazede sunulan çözümlerle işletmenizin performansını optimize etmek artık çok daha kolay.

 

demo-attachment-1075-Mask-Group-45@2x

Özlük Dosyası Nedir? Nasıl Hazırlanır?

İşyerlerinde hem işverenler hem de çalışanlar için önemli bir yasal sorumluluk olan özlük dosyası, iş ilişkisi süresince işçiyle ilgili tüm belgelerin arşivlendiği, hukuki dayanak oluşturan bir dosyadır. Çalışanın işe girişinden ayrılışına kadar olan süreci kayıt altına alarak işverenin sorumluluklarını yerine getirmesini sağlar. İş dünyasında çalışanlarla işverenler arasında kurulmuş olan hukuki bağın önemli bir unsuru olarak işverenler için yalnızca bir zorunluluk değil, aynı zamanda etkili bir yönetim aracıdır. Yani arşivleme yöntemi olmasının yanı sıra işyerinde disiplin ve düzen sağlama, işçi haklarını koruma ve iş sağlığı güvenliği açısından da büyük önem taşır. Peki, özlük dosyasını hazırlarken nelere dikkat edilmelidir, bu dosya hangi belgeleri içermelidir ve saklama süresi ne kadardır? Gelin, özlük dosyasıyla ilgili tüm ayrıntılara birlikte bakalım.

Özlük Dosyası Nasıl Hazırlanır?

Özlük dosyasının hazırlanması, işverenin her çalışan için detaylı bilgi, belge toplamasını gerektirir. Çünkü dosyanın içerdiği her belge, çalışan ile işveren arasındaki hukuki bağı güçlendirir ve iş ilişkisini resmi zemine oturtur. Özlük dosyasının hazırlanması sırasında dikkat edilmesi gereken adımlara bakalım.

Temel Bilgiler ve İşe Alım Belgelerinin Toplanması

İlk adımda, çalışanın kimlik bilgileri ve işe alım sürecinde talep edilen tüm belgeler eksiksiz olarak temin edilmelidir. Çalışan hakkında genel bilgilere sahip olunması ve bu bilgilerin doğruluğu büyük önem taşır. Özellikle kimlik fotokopisi, ikametgâh belgesi, adli sicil kaydı gibi belgeler, çalışanın kimliğini, adres bilgilerini doğrular nitelikte olmalıdır.

İşe Giriş Sağlık Raporu

Çalışanın işe uygunluğunu gösteren sağlık raporu hem iş sağlığı ve güvenliği hem de yasal gereklilik açısından özlük dosyasına eklenmelidir. Çünkü rapor, çalışanın işe başlamadan önce bedensel ve zihinsel olarak işin gerektirdiği koşullara uygun olduğunu kanıtlayacaktır.

İş Sözleşmesi

İşverenle çalışan arasında yapılan iş sözleşmesi, iş ilişkisinin temeli olarak dosyada yer almalıdır. Sözleşme, çalışanın görevleri, ücret hakları, çalışma saatleri, işyeri kurallarını belirler. Yani iş sözleşmesi, olası anlaşmazlık durumlarında her iki tarafın haklarını korur ve yasal açıdan bağlayıcıdır.

Sigorta Giriş Belgesi

Çalışanın sosyal güvencesinin başladığını gösteren işe giriş bildirgesi, özlük dosyasının önemli belgelerinden biridir. Bu belge, çalışanın sosyal güvenlik kapsamına alındığını ve sigortalı olarak işe başladığını gösterir.

Eğitim Belgeleri ve Sertifikalar

Çalışanın mesleki yeterliliklerini ve geçmiş iş deneyimlerini gösteren belgeler de dosyada yer almalıdır. Eğitim durumu, uzmanlık alanları, iş için gerekli sertifikalar, işverenin çalışan hakkında daha detaylı bilgiye sahip olmasını sağlar, çalışanın görevlendirilmesinde belirleyici olur.

Tüm belgelerin eksiksiz olarak özlük dosyasına dahil edilmesi, işyerinde düzenin sağlanması, yasal gerekliliklerin yerine getirilmesi açısından zorunludur. Ayrıca, iş süresince çalışanın durumunda meydana gelebilecek değişiklikler de (terfi, disiplin cezası, izin kayıtları vb.) özlük dosyasına eklenmelidir.

Özlük Dosyası Evrakları Nelerdir?

Özlük dosyası içerisinde, çalışanın işe girişinden ayrılışına kadar olan sürede gerekli tüm yasal belgeler saklanır. İş Kanunu'na göre, özlük dosyasında bulunması gereken belgelerin başlıcaları şunlardır:

  • Kimlik Fotokopisi: Çalışanın nüfus bilgileriyle ilgili detayları içerdiği için çalışanın kimliğini doğrulayan en temel belgedir.
  • İkametgah Belgesi: Çalışanın güncel adres bilgilerini gösteren belge, işverenin çalışana ulaşmasını sağlar, adres bilgilerinin doğruluğunu teyit eder.
  • İşe Giriş Sağlık Raporu: Adından da anlaşılacağı üzere çalışanın işe girerken verdiği sağlık durumu hakkında bilgi veren belgedir.
  • İş Sözleşmesi: İşveren ile çalışanın hak ve yükümlülüklerini gösteren belge, işyerindeki çalışma koşullarını belirler.
  • İşe Giriş Bildirgesi: Çalışanın sosyal güvenceye alındığını gösteren belge olup, sigorta başlangıcını ifade eder.
  • Askerlik Durum Belgesi: Erkek çalışanlar için zorunlu olan askerlik durum belgesi, çalışanın askerlik yükümlülüğünün durumunu gösterir.
  • Adli Sicil Kaydı: Çalışanın adli sicil durumu hakkında bilgi verse de bazı pozisyonlar için yasal gerekliliktir.
  • Aile Durumu Bildirimi: Çalışanın bakmakla yükümlü olduğu kişiler, medeni durumu hakkında bilgi veren belge, vergi indirimlerinden yararlanabilmek için gereklidir.
  • Eğitim ve Sertifika Belgeleri: Çalışanın eğitim durumu, mesleki niteliklerini gösteren belgeler, işteki yetkinliğini doğrular.

Özlük Dosyasının Saklanma Süresi Ne Kadardır?

İş Kanunu ve ilgili mevzuatlara göre özlük dosyalarının saklanma süresi işçinin işten ayrılmasından sonra en az 10 yıldır. İşten ayrılan çalışanın gelecekte talep edebileceği haklar veya işveren ile doğabilecek anlaşmazlık durumlarında hukuki dayanak oluşturur. Ancak saklama süresi dolsa bile bazı belgelerin, özellikle iş kazası veya meslek hastalığı gibi durumlarla ilgili olanların daha uzun süre muhafaza edilmesi gerekebilir. Örneğin; bir iş kazası geçiren çalışanın özlük dosyası, dava açma süresi veya tazminat talep etme hakkının korunması adına daha uzun süre saklanmalıdır. Aynı şekilde vergi incelemeleri, SGK denetimleri için özlük dosyasının eksiksiz tutulması zorunludur. Dosyaları fiziki veya dijital ortamda saklanmasını tercih edilebilirsiniz, ancak her iki durumda da gizliliğin sağlanması esastır.

Özlük Dosyası Tutmamanın Cezası Nedir?

Özlük dosyası oluşturmak ve iş ilişkisi süresince düzenli olarak güncellemek, işverenin yasal sorumlulukları arasında yer alır. Çalışanla ilgili gerekli belgeleri saklamayan veya eksik tutan işverenler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı denetimlerinde idari para cezası ödemek zorunda kalabilir. Cezalar, özlük dosyasının olmaması, belgelerde eksik olması veya güncel olmayan belgeler bulundurması nedeniyle verilebilir. Yani ihlalin niteliğine, tekrarlanma sıklığına göre cezalar artabileceğinden ek bir mali yük oluşturabilir.

Cezaların yanı sıra özlük dosyasının düzgün tutulmaması durumunda, iş kazası veya işçi ile ilgili hukuki bir durum söz konusu olduğunda işveren savunmasız kalabilir. Örneğin; iş kazası yaşayan bir çalışanın özlük dosyasında sağlık raporunun bulunmaması, işverenin yasal açıdan zor durumda kalmasına yol açabilir.

Orka İnsan Kaynakları Programı

Özlük dosyalarının doğru şekilde tutulması hem çalışan haklarının korunması hem de işveren olarak yasal sorumluluklarınızı eksiksiz yerine getirmeniz açısından hayati öneme sahiptir. Siz de işletmenizin özlük dosyalarını güvenle, pratik ve dijital bir altyapı üzerinden yönetmek istiyorsanız Orka Bilgisayar'ın dijital çözümlerini tercih edebilirsiniz.

demo-attachment-547-Mask-Group-49@2x

Brüt Maaş ve Net Maaş Arasındaki Fark Nedir?

Çalışanlar için maaş bordrolarında iki farklı rakam görmek kafa karıştırıcı olabilir: brüt maaş ve net maaş. Brüt maaş ve net maaş arasındaki fark, çalışanların eline geçen miktar üzerinde doğrudan etkiye sahip olan kesintilerden kaynaklanır. Dolayısıyla maaş hesaplamaları, çalışanlar için oldukça karmaşık olabilen, fakat işin özünü anladıkça basit hale gelen bir konudur. Çoğu çalışanın maaş bordrosunda gördüğü brüt maaş, net maaş arasındaki fark temel olarak vergi ile kesintilerden kaynaklanır. Ancak detaylı bakıldığında, brüt maaş ve net maaşın hesaplanmasında birçok önemli unsur ve yasal kesinti devreye girer.

Çoğu kişi, maaş görüşmeleri sırasında veya iş teklifini değerlendirirken maaş miktarını net mi yoksa brüt mü alacağını sorar. Çünkü brüt maaş, bir çalışanın iş sözleşmesinde belirtilen, herhangi kesinti yapılmadan önceki maaşıdır; yani, yasal kesintiler yapılmadan önceki toplam ücrettir. Net maaş ise çalışanın eline geçen, tüm yasal kesintilerden arındırılmış maaş miktarıdır. Bu nedenle çoğu çalışan için önemli olan, maaş bordrosunda yüksek görünen brüt maaş değil, kesintilerden sonra hesabına yatan net maaştır. Peki, brüt ve net maaş ne anlama gelir, nasıl hesaplanır? Gelin, brüt ve net maaş kavramlarının detaylı tanımlarını, aralarındaki farkları, bu maaşların nasıl hesaplandığını örneklerle inceleyelim.

Brüt Maaş Nedir?

Brüt maaş, çalışanın kesintilerden önceki toplam maaşıdır. İşveren tarafından çalışana ödenmesi taahhüt edilen bu miktar, çalışan açısından gerçek anlamda eline geçen maaşı ifade etmez. Brüt maaş üzerinden belirli oranlarda sosyal güvenlik primleri, işsizlik sigortası primi, gelir vergisi, damga vergisi gibi yasal kesintiler yapılır. Söz konusu kesintiler ise hem çalışanın sosyal güvencelerini sağlamak hem de kamuya vergi katkısını oluşturmak amacıyla devlet tarafından belirlenir. Dolayısıyla brüt maaş, elde edilecek maaşın ham hali olarak kabul edilir. Brüt miktar işverenin çalışanı işe alırken sunduğu toplam maaşı temsil ederken çalışanın net maaşı elde edebilmesi için bu kesintilerin yapılması gereklidir.

Net Maaş Nedir?

Net maaş, çalışanın brüt maaşı üzerinden kesintiler çıkarıldıktan sonra hesabına yatan gerçek miktardır. Bir çalışanın günlük yaşam giderlerini karşılayabileceği, harcayabileceği ve tasarruf yapabileceği miktar net maaştır. Net maaş, çalışan açısından en önemli rakamdır çünkü iş sözleşmelerinde, maaş görüşmelerinde genellikle net maaş miktarı konuşulur. Net maaş, sosyal güvenlik primleri, işsizlik sigortası, vergi kesintileri yapıldıktan sonra banka hesabına yatırılır. Yani çalışanların yaşam standardını belirleyen kendilerine kalan bu gerçek maaş tutarıdır.

Brüt Maaş ve Net Maaş Arasındaki Farklar Nelerdir?

İki maaş türü arasındaki fark, brüt maaş üzerinden çeşitli yasal kesintilerin yapılmasıyla oluşur. Bu kesintiler, işsizlik sigortası primi, SGK primleri, damga vergisi ve gelir vergisi  gibi yasal yükümlülüklerdir. Örneğin; bir çalışanın brüt maaşından %14 oranında sosyal güvenlik primi, %1 işsizlik sigortası primi, vergi dilimlerine göre değişen oranlarda gelir vergisi kesilir. Ayrıca, damga vergisi de belirli oranda brüt maaş üzerinden alınır. Kesinti sonrası net maaş ortaya çıkar. Brüt ve net maaş arasındaki fark, çalışanların vergi yükümlülükleri yerine getirmeleri, sosyal güvenlik haklarını bilmeleri açısından önemlidir. Oranlarıyla birlikte şu kesintiler yapılır:

  • Brüt maaş üzerinden %14 oranında işçi SGK primi kesilir ve bu kesinti, çalışanın emeklilik ve sağlık hizmetlerinden yararlanmasını sağlar.
  • Çalışanın işsizlik durumunda destek alabilmesi için brüt maaştan %1 oranında kesinti yapılır.
  • Brüt maaş üzerinden belirli oranlarda gelir vergisi kesilir. Gelir vergisi oranı, çalışanların maaşlarına göre belirlenir, dilimlere göre artabilir.
  • Türkiye’de maaş bordrosu üzerinden alınan diğer kesinti damga vergisidir, brüt maaşın yaklaşık %0,759’u oranında kesinti yapılır.

Brüt ve net maaş hesaplaması nasıl yapılır?

Brüt maaşın net maaşa dönüştürülmesi, belirli kesintiler ve oranlar dikkate alınarak yapılır. Örneğin; Türkiye’de brüt maaşı 30.000 TL olan çalışanın net maaşını hesaplamak için önce sosyal güvenlik primleri, işsizlik sigortası primi gibi yasal kesintiler uygulanır. Ardından kalan miktar üzerinden gelir vergisi / damga vergisi kesintileri yapılır. Net maaş hesaplaması, işverenin bordro hazırlık süreçlerinde, çalışanların maaş beklentilerini belirlemesinde önemli unsurdur. Net maaşın doğru hesaplanması, çalışanların gelir beklentilerini karşılaması ve işveren ile çalışan arasında maaş konusunda doğru anlaşma sağlanması açısından kritik öneme sahiptir. Net maaş hesabını örnek üzerinde inceleyelim;

Brüt maaş: 20.000 TL

Sosyal Güvenlik Primi (Çalışan Payı): Brüt maaşın %14’ü = 2.800 TL

İşsizlik Sigortası Primi (Çalışan Payı): Brüt maaşın %1’i = 200 TL

Gelir Vergisi: Brüt maaştan sosyal güvenlik primi + işsizlik sigortası düşüldükten sonra kalan miktardan, gelir dilimine göre belirli oranda kesinti yapılır. Örneğin, %15’lik bir gelir vergisi diliminde: (20.000 - 2.800 - 200) x %15 = 2.250 TL

Damga Vergisi: Brüt maaşın %0,759’u = 151,80 TL

Net Maaş = Brüt Maaş - (Sosyal Güvenlik Primi + İşsizlik Sigortası Primi + Gelir Vergisi + Damga Vergisi)

Bu durumda çalışanın net maaşı:

20.000 - (2.800 + 200 + 2.250 + 151,80) ≈ 14.598,20 TL olacaktır.

Orka Muhasebe Programı

Şirketlerin çalışanlarına brüt / net maaş bilgilerini açıkça ifade etmeleri, güvenilir bir çalışma ortamı oluşturmak açısından oldukça önemli. Bu bağlamda, doğru muhasebe ve insan kaynakları yönetim sistemi ile süreci yönetmek de iş verimliliği açısından hayati rol oynar. Siz de iş süreçlerinizi kolaylaştırmak, çalışan memnuniyetini artırmak için Orka Bilgisayar’ın çözümlerini keşfedebilir, operasyonlarınızı bir üst seviyeye taşıyabilirsiniz. Orka Bilgisayar, brüt - net maaş hesaplamalarını doğru ve hızlı yapmanızı sağlayan gelişmiş muhasebe  çözümleri ile işletmenizin yanında!

demo-attachment-1240-Mask-Group-47@2x

Orka Bulut’ta e-Defter İmzalamak Artık Çok Daha Pratik!

1. Digital İnternet Vergi Dairesi

Dijital İnteraktif Vergi Dairesi (İVD) üzerinden, E-İmza veya Mali Mühür olmadan kolayca E-Defter başvurunuzu yapın.

2. Orka Defter Saklama Hizmeti

Orka Defter Saklama Hizmeti'ni satın alın ve her bir VKN için sınırsız defter saklama kapasitesiyle ücretsiz bulutta imzalama avantajından faydalanın.

3. Mali Mühür

Mali Mühür veya E-İmza kullanmadan E-Defter gönderebilmek için İVD üzerinden Orka'ya muvafakatname verin.

Orka e-Defter

e-Defter ile 7/24, hızlı ve pratik bir şekilde E-Defter gönderimi gerçekleştirin!