Kira geliri elde eden her birey için gelir vergisi yükümlülüğü yıllık beyanname verme süreciyle şekillenir. Sürecin kolay hale gelmesi için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) son yıllarda dijital çözümler sunar. Bu çözümlerden biri de hazır kira beyanı sistemidir. Ev sahipleri için büyük kolaylık sağlayan hazır kira beyanı sistemi kira geliri beyanını daha hızlı, doğru ve zahmetsiz hale getirir.
Ev Sahibi Olmak Yetmez: Kira Beyanı Ne Demek?
Kira beyanı bir mülk sahibinin taşınmazını kiraya vermesi sonucunda elde ettiği geliri devlet nezdinde bildirme yükümlülüğüdür. Türkiye’de Gelir Vergisi Kanunu’na göre bir takvim yılı içinde konutlardan 2025 yılı için 33.000 TL’yi, iş yerlerinden ise 150.000 TL’yi aşan kira gelirleri beyana tabi tutulur. Kira geliri elde eden kişiler gelirleri her sene Mart ayında beyan ederek ödemeleri gereken gelir vergisini hesaplatır. Sonrasında da vergi ödemelerini yapar.
Vergiyle Barışmanın Yolu: Kira Beyanı Ne İşe Yarar?
Kira beyanı mülk sahiplerinin vergi yükümlülüğünü yerine getirmesini sağlar. Aynı zamanda gelir dağılımının kayıt altına alınmasına ve devletin vergi gelirlerini doğru şekilde toplamasına yardımcı olur. Beyan sayesinde adil vergi sistemi desteklenir. Bununla beraber mülk sahipleri de vergi cezalarından korunabilir. Kira gelirinin beyanı kişinin mali kayıtlarında şeffaflık sağlar. Gelecekte kredi, vergi indirimi ya da devlet destekli projelere başvuru gibi durumlarda bu beyanlar referans niteliğinde olur.
Adım Adım Kira Beyanı: Hangi Belgeler, Hangi Yollar?
Kira beyanı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın dijital platformları üzerinden ya da vergi daireleri aracılığıyla yapılır. Ancak dijitalleşmenin yaygınlaşmasıyla birlikte e-Beyanname sistemi ve Hazır Beyan Sistemi daha çok tercih edilir. Kira beyanında bulunmak için şu adımlar izlenir:
- GİB web sitesine giriş yapılır.
- Hazır Beyan Sistemi’ne erişilir.
- Kimlik doğrulama işlemleri yapılır. e-Devlet, İnteraktif Vergi Dairesi şifresi ya da e-imza gibi yöntemler kullanılabilir.
- Sistem tarafından sunulan bilgiler kontrol edilir. Varsa eksik veya hatalı bilgiler düzeltilir.
- Beyanname onaylanır ve tahakkuk fişi oluşturulur.
- Ödeme işlemi gerçekleştirilir. Vergi banka aracılığıyla ya da online ödeme sistemleri üzerinden ödenebilir.
Tek Tıkla Beyan: Hazır Kira Beyanı Sistemi Nedir?
Hazır kira beyanı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın mükelleflerin kira gelirine dair bilgileri önceden derleyip sistemde hazır bir şekilde sunmasıdır. Bu sistemde MERNİS verileri, tapular ya da banka kayıtları gibi beyana esas olan bilgiler GİB tarafından toplanır. Sonrasında kira geliri olan vatandaşların karşısına otomatik olarak çıkar. Mükellef sadece bilgileri kontrol eder. Gerekirse düzeltme yaparak onay verir. Hazır beyan sistemi avantajları kısaca şöyledir:
- Kira geliri beyanında hata riski azalır.
- Beyan süreci ciddi anlamda hızlanır.
- Kişiler vergi dairesine gitmeden işlemlerini tamamlar.
- Sistem üzerinden doğru vergi tutarı kolayca hesaplanır.
Kira Geliri Bildirmenin Tam Zamanı! Takvimde Bu Tarihlere Dikkat
Kira geliri olan bireyler bir önceki yılın gelirini izleyen yılın Mart ayında beyan eder. Örneğin 2024 yılında kira geliri elde eden bir mükellef 1 Mart ile 31 Mart 2025 tarihleri arasında beyanda bulunur. Beyan sonrasında hesaplanan vergi Mart ve Temmuz aylarında iki taksit halinde ödenebilir. Hazır Beyan Sistemi ise çoğunlukla Şubat ayının son dilimlerinde aktifleştirilir. Mart ayı boyunca da erişilebilir olur. Bu süre zarfında sistem üzerinden giriş yaparak beyan işlemi tamamlanabilir.
Evden Çıkmadan Beyan: Hazır Beyan Nereden ve Nasıl Verilir?
Hazır kira beyanı yapmak için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Hazır Beyan Sistemi’nden destek alınabilir. Sisteme şu kanallar üzerinden erişim sağlanabilir:
- https://hazirbeyan.gib.gov.tr
- e-Devlet Kapısı - Hazır Beyan menüsü
- İnteraktif Vergi Dairesi
- GİB Mobil uygulaması
Bu kanallardan herhangi biri kullanılarak sisteme giriş yapılır. Sistemin sunduğu bilgiler incelenerek beyan süreci tamamlanır.
Vergi Hesaplama Korkulu Rüya Olmasın: Kira Beyanı Nasıl Hesaplanır?
Kira beyanı hesaplanırken brüt kira geliri esas alınır. Beyanname oluşturulurken ise bazı istisnalar ve gider yöntemleri devreye girer. Bunlar da kısaca şu şekildedir:
- İstisna Tutarı: Ev kira gelirleri için her sene belirlenen bir istisna tutarı vardır. 2025 yılı için 33.000 TL belirlenmiştir. Bu tutar düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden vergi hesaplanır.
- Götürü Gider Yöntemi: Mükellefler istisna tutarından kalan kira gelirlerinin yaklaşık %15’ini gider şeklinde düşebilir.
- Gerçek Gider Yöntemi: Kiraya verilen gayrimenkul için yapılan sigorta ya da aidat gibi masraflar belgelenerek düşülebilir.
- Vergi tarifesi ise artan oranlıdır. 2025 yılı için kira gelirine uygulanan vergi dilimleri ise 110.000 TL’ye kadar %15, 230.000 TL’ye kadar %20 ve 870.000 TL’ye kadar %27 şeklindedir. daha yüksek gelir oranları için %35’lik dilimler söz konusu olabilir.
Rakamlarla Anlatıyoruz: Kira Beyanı Örnek Hesaplamalar
Kira geliri beyanı için şu şekilde örnek verilebilir:
- Örnek 1
2024 yılında kiraya verilen bir daireden aylık 5.000 TL gelir elde edilir. Yıllık brüt geliri 60.000 TL olur. Bu gelirden 33.000 TL istisna düşülür: 60.000 - 33.000 = 27.000 TL
Götürü gider yöntemi seçilirse: 27.000 TL - %15 gider = 22.950 TL vergiye esas kazanç
Bu tutara da %15 oranında vergi uygulanır: 22.950 x 0.15 = 3.442,5 TL gelir vergisi ödenir.
- Örnek 2
Kiraya verilen bir iş yerinden yılda 180.000 TL gelir elde edilir. Bu gelir için istisna uygulanmaz. Ancak gerçek gider yöntemiyle 20.000 TL masraf belgelenebilir. 180.000 - 20.000 = 160.000 TL. Vergi tarifesi üzerinden bu tutara uygun oranla gelir vergisi hesaplanır.
Orka Bilgisayar’ın e-belge transferi gibi avantajlı hizmetlerinden faydalanarak işlemlerinizi pratik hale getirebilirsiniz.
