demo-attachment-1245-Mask-Group-43@2x

E-Belge İptali Nasıl Yapılır?

İşletmeler, özellikle muhasebe departmanları bünyesinde oluşturdukları, takibinin kanunen zorunlu olduğu belgelerini artık dijital dönüşüm uygulamaları kapsamında, elektronik ortamda oluşturabilme ve muhafaza edebilme olanaklarına sahipler. Bu kapsamda da e-Fatura, e-Arşiv, e-SMM ve e-İrsaliye gibi çeşitli belgeler muhasebe departmanlarınca, matbu forma genel olarak ihtiyaç olmaksızın düzenlenebilmekte, ibraz edilebilmekte ve gerekliyse iptalleri yapılabilmektedir. Bu yazımızda e-Belge iptali özelinde en çok merak edilen detayları ele almaya çalışacağız ve kanun düzenlemeleri kapsamında iptallerin nasıl yapılabileceğini; iptal sonrası Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi ile ilgili bilinmesi gerekenleri açıklayacağız.

E-Belge İptal Talebi Hakkında 

Firmaların, dijital dönüşüm kapsamında kayıtlı oldukları e-Belge sistemlerinde iptal işlemlerinin çeşitli koşulları ve süreçleri bulunmaktadır. e-Belge iptal işlemleri için 8 günlük süre, belge alıcı tarafa iletildiği andan itibaren başlamaktadır. İptal işlemi kesin olarak bu 8 günlük süreç içerisinde gerçekleşmek durumundadır. Mükellefler tarafından başlatılması gereken iptal süreci kapsam olarak onay ve red süreçlerini de içermektedir. Bu kapsamda alıcı tarafında olup, kendisine yönelik olarak düzenlenmiş olan e-belge iptal talebi oluşturmak isteyenler şu süreci izleyeceklerdir:

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın portalından faydalanarak e-Arşiv ya da e-SMM’ye kayıtlı olan mükelleflerin, kendilerine ait olan mali mühür ya da güvenli elektronik imzayı kullanarak portal aracılığıyla uygulamaya giriş yapmaları gerekmektedir. Eğer bir özel entegratör veya entegratör kullanımı varsa ya da alıcı taraf e-Belge sistemlerini kullanmıyorsa fakat 5 bin TL’den 30 bin TL’ye kadar olan belgelerini Gelir idaresi Başkanlığı portalı üzerinden düzenliyorlarsa İnteraktif Vergi Dairesi bilgileriyle e-Arşiv Fatura portalına giriş yaparak iptal talebini oluşturabilirler. Onay ve red bilgisi, karşı tarafın bildirimi aldıktan sonraki seçimiyle alıcı tarafla paylaşılacaktır.

Öte yandan çeşitli nedenlerle e-Belgeyi oluşturan taraf da iptal talebinde bulunabilir. e-Belge iptal kılavuzu ile de düzenlendiği üzere bu durumda da:

E-Belge’yi düzenleyen taraf Gelir İdaresi Başkanlığı’nın portalından faydalanarak e-Arşiv ya da e-SMM’ye kayıtlı olan mükelleflerin, kendilerine ait olan mali mühür ya da güvenli elektronik imzayı kullanarak portal aracılığıyla uygulamaya giriş yapmaları gerekmektedir. Eğer bir özel entegratör veya entegratör kullanımı varsa ya da alıcı taraf e-Belge sistemlerini kullanmıyorsa fakat 5 bin TL’den 30 bin TL’ye kadar olan belgelerini Gelir idaresi Başkanlığı portalı üzerinden düzenliyorlarsa İnteraktif Vergi Dairesi bilgileriyle e-Arşiv Fatura portalına giriş yaparak e-Belge iptal talebi oluşturabilirler.

E-Belgelerde Gelir İdaresi Başkanlığı’na Bildirime Dikkat 

E-Dönüşüm kapsamında, şirketlerin elektronik ortamda hazırladıkları belgeler ile ilgili olarak önemli bir düzenleme 1 Mayıs 2021 itibarıyla devreye girdi. Bu düzenlemeye göre, 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında, ilgili tarihten itibaren e-belge iptali Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmek zorunlu hale geldi. Düzenleme gereği, e-belgelerin noter, taahhütlü mektup, telgraf ya da elektronik imza kullanılarak ihbar veya ihtar ile iptalinin GİB’e bilgisinin verilmesi gerekmektedir.

e-Belgelerin dijital olarak iptallerinin ve itirazlarının yapılabiliyor olması için taraflardan birisinin ilgili talebi oluşturması gerekmektedir. Burada bilinmesi gereken bir diğer önemli detay ise e-Fatura iptali veya diğer e-Belgelerin iptalinde taraflardan hiçbirisinin onaylama zorunluluğu bulunmamaktadır. Buna ek olarak iptal veya itirazlarda yalnızca dijital uygulamalar üzerinden ilerleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Taraflar dilerlerse, iptal ve itiraz beyanlarını, harici yollardan da gerçekleştirebilirler ancak harici yollardan gerçekleştirilen iptal ve itiraz taleplerinde bildirimin sistem üzerinden ilgili mükellefe bildirilmesi gerekmektedir. Bu düzenlemelere uyum sağlamak, belgelerin takip edilebilirliği ve uygunluğu açısından çok önemlidir.

demo-attachment-1075-Mask-Group-45@2x

E-Fatura Mükellefine E-Arşiv Fatura Kesilebilir mi?

E-Fatura Nedir?

E-fatura, elektronik ortamda oluşturulan ve alıcıya gönderilen fatura türüdür. E-fatura türleri sayesinde faturanın bastırma ve kargolama maaliyetlerinden tasarruf etmiş olunur. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen e-fatura, Vergi Usul Kanunu’nca belirlenen esaslara göre hazırlanır. E-fatura kullanılacaksa, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Portal’ını kullanabilir ya da Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yetkilendirilen entegratör kuruluşlardan hizmet alınılabilir. E-Fatura uygulamasına geçmek için öncelikle, Kamu Sertifikasyon Merkezine başvurulmalı sonrasında ise mali mührün temin edilmesi gerekir. Eğer söz konusu bir şahıs firmasıysa, e-imza almak E-Fatura uygulamasına geçiş yapabilmeniz için yeterlidir. 509 numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen işletmeler e-Fatura sistemine geçiş yapmak zorundadır. Eğer söz konusu şirket, bu şirketler arasında değilse bile, sisteme başvuru yapma ve e-fatura kullanma şansı hala mevcuttur.

E-Arşiv Fatura Nedir?

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen kriterlere uygun olarak düzenlenen faturaların elektronik ortama taşınması, raporlanması ve muhafaza edilmesidir. Faturanın göndericiden alıcıya güvenli bir şekilde ulaşması için oluşturulan sistemi kullanabilmek için öncelikle e-fatura sistemini kullanabiliyor olmak gerekir. E-fatura sistemini kullanan şirketler, e-arşiv fatura sistemiyle de müşterilerine faturalarını iletebilirler. E-arşiv fatura, e-fatura sistemine dahil olmayan kurumlar ve kişiler arasındaki kâğıt faturanın elektronik ortama taşınmasıdır. Sistemi Gelir İdaresi Başkanlığı belirler.

E-Fatura ve E-Arşiv Fatura arasındaki Fark Nedir?

E-Fatura, e-fatura sistemini kullanmak zorunda olan veya kullanan kişiler veya şirketler arasında birbirlerine gönderilen bir fatura türüyken, e-arşiv fatura, e-fatura sistemini kullanmak zorunda olmayan ya da kullanmayan kişilere gönderilen belgedir. E-arşiv faturalar Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından günlük ve toplu olarak incelenirken, e-faturalar alıcıya ulaşmadan önce Gelir İdaresi Başkanlığı’na gider. Ayrıca, E-Fatura sistemine geçiş yapan şirketler kâğıt fatura kullanamıyorken, e-arşiv fatura hem kağıt hem de elektronik olarak iletilebilir.

E-Fatura Mükellefine E-Arşiv Fatura gönderilebilir mi?

E-fatura, zaten e-fatura mükellefleri arasında kullanılan bir faturalama yöntemidir. E-arşiv fatura, e-fatura mükellefi olmayan kişilere gönderilen bir belge türüdür. E-Arşiv, E-fatura mükellefi bir alıcıya gönderilirse fatura geçersiz sayılır. Bu durumda, e-arşiv fatura iptal edilerek yeni bir e-fatura gönderilmelidir. Bu hatanın düzelmesi için Gelir İdaresi Başkanlığı işletmelere 7 günlük bir süre verir. Bu süre içerisinde düzeltilmez ise, cezai işlem uygulanabilir.

demo-attachment-546-asian-businesswoman-laptop-planning-strategy-PQFT2HE@2x

Ticari E-Fatura ve Temel E-Fatura Arasındaki Farklar Nelerdir?

E-Fatura nedir?

E-fatura, elektronik ortamda oluşturulan ve alıcıya gönderilen fatura türüdür. E-fatura türleri sayesinde faturanın bastırma ve kargolama maaliyetlerinden tasarruf etmiş olursunuz. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen e-fatura, Vergi Usul Kanunu’nca belirlenen esaslara göre hazırlanır. E-fatura kullanacaksanız, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Portal’ını kullanabilir ya da Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yetkilendirilen entegratör kuruluşlardan hizmet alabilirsiniz. E-Fatura uygulamasına geçmek için öncelikle, Kamu Sertifikasyon Merkezine başvurmalı sonrasında ise mali mührünüzü temin etmeniz gerekir. Eğer şahıs firmasıysanız, e-imza almanız E-Fatura uygulamasına geçiş yapabilmeniz için yeterlidir. 509 numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen işletmeler e-Fatura sistemine geçiş yapmak zorundadır. Eğer şirketiniz, bu şirketler arasında değilse bile, sisteme başvuru yapma ve e-fatura kullanma şansınız hala mevcut.

E-Fatura’da Temel ve Ticari Ayrımı

Ticari Fatura Nedir?

Alıcı, Ticari E-Fatura’yı kabul ettiğini beyan etmek zorundadır. Faturayı aldıktan sonraki 8 gün içerisinde faturaya iptal talebi ya da itiraz talebi oluşturabilirsiniz. Ticari E-Faturalar genellikle orta ve büyük işletmelerdir. Bu faturayı kullanarak daha güvenli bir ticaret süreci geçirmeyi amaçlarlar. Eğer alıcı olarak fatura üzerinde bir yanlışlık tespit ederseniz bu fatura için iptal veya itiraz başvurusunda bulunabilirsiniz. Başvuru için, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın kurmuş olduğu E-Fatura iptal/itiraz platformunu kullanabilirsiniz. Aynı şekilde, yine bu platform üzerinden sizin hazırladığınız faturalara gelen itiraz ve iptal taleplerini inceleyebilir, reddedebilir ya da kabul edebilirsiniz.  

Temel Fatura nedir?

Temel E-Fatura, alıcının faturayı teslim almasını önemseyen fatura türüdür. Faturada herhangi bir sorun söz konusu değilse eğer alıcı olarak reddetme şansınız yoktur. Yani, alıcı, Temel E-Fatura’yı kabul etmekle yükümlüdür. Fakat fatura üzerinde teknik bir problem mevcutsa, faturaya itiraz etme hakkına alıcı olarak sahipsiniz.  Bu fatura türü, genellikle taahhüt ya da sözleşme ile hizmet veren firmalar tarafından kullanılır. Buradaki amaç, kişiye e-faturayı iletmektir. Telekomünikasyon, su, elektrik ve diğer hizmet türlerindeki hizmetlerin karşılığında kesilen fatura türüdür. Eğer alıcı olarak faturanın üzerinde teknik bir sorunla karşılaşmazsanız, faturayı iptal edebilmeniz mümkün değil. Fakat, faturayı gönderen kurum, 7 gün içerisinde faturayı iptal edebilir.

Özetle, Temel E-fatura ve Ticari E-fatura arasında iki önemli fark bulunur. Bunlardan ilki; eğer temel e-fatura oluşturup alıcınıza gönderirseniz, alıcınızın onay vermesini beklemenize gerek kalmaz. Faturanız, alıcıya ulaştığı anda kabul edilmiş sayılır. Fakat Ticari E-Fatura oluşturup alıcınıza iletmeniz durumunda, alıcının faturayı kabul veya ret etmesi gerekir. İkinci olarak, Temel E-Fatura alıcısıysanız, fatura üzerinde teknik bir sorun olmadığı sürece faturaya itiraz etme şansınız bulunmamakta. Tam tersine, E-Fatura’ya fatura elinize ulaştıktan sonraki 8 gün içerisinde itiraz veya iptal talebi oluşturma hakkınız bulunuyor.

E-Fatura konusunda Ticari ve Temel ayrımı söz konusu olduğu için, alıcınız veya satıcınız ile iletişim içerisinde olup fatura türünü birlikte belirlemeniz en doğrusu olacaktır. Satıcı veya alıcı olarak eğer karşı taraf ile iletişim kurma imkânınız yok ise, kararı kendiniz vermeniz gerekecektir.

demo-attachment-1240-Mask-Group-47@2x

E-Fatura İptali Nasıl Yapılır?

E-Faturaları iptal veya itiraz işlemlerini yapmak aslında çok kolay. Şöyle ki, bu konu için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bir E-Fatura İptal/İtiraz Portalı bulunuyor. Eğer bu portala imzalama aracınız ile giriş yaparsanız e-fatura iptal işlemlerine başlayabilirsiniz.

E-Fatura İptali İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

E-faturalara iptal veya itiraz talebinde bulunmak için, satıcı veya alıcı olarak E-Fatura İptal/İtiraz Bildirim Portalı’na giriş yaparak iptal/itiraz talebi oluşturulmanız gerekir. Hem fatura alıcısı olarak hem de fatura satıcısı olarak e-fatura reddi talebinde bulunabilirsiniz. Fakat karşı taraftan herhangi bir onay bekleme zorunluluğunuz yoktur. Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise, Türk Ticaret Kanunu’nun 21. Maddesinin (2) numaralı “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır” maddesidir. Bu maddeye göre, e-fatura reddetme işlemleri eğer e-fatura ticari ise faturanın alıcıya ulaşmasından 8 gün sonrasına kadar süre içerisinde GİB e-fatura iptal portalından ret talebi oluşturulabilir.

Ticari olmayan E-Faturalarda durum biraz daha farklıdır. Ticari olmayan süreç farklı işler. Ticari olmayan E-fatura iptali, yine alıcının faturayı almasından sonraki 8 gün içerisinde gerçekleşmesi gerekir. E-fatura iptali için, yine Gelir İdaresi Başkanlığı’nın fatura iptal portalına, mali mühür ya da elektronik imza ile giriş yapmanız gerekir. Giriş yaptıktan sonra iptal talebi oluşturabilir ya da size ulaştırılan iptal taleplerini kabul edebilir ya da ret edebilirsiniz. Eğer fatura alıcıya ulaştıktan sonra 8 gün geçmişse, sistem herhangi bir e-fatura itiraz talebi oluşturmanıza izin vermeyecek.

E-fatura türlerini ayırarak bir özet geçmek gerekirse;

İptal edilmek istenen fatura eğer Temel E-Fatura ise hem itiraz hem de iptal uygulaması için alıcı veya satıcı olarak başvurabilirsiniz.

İptal edilmek istenen fatura eğer Ticari E-Fatura ise itiraz bildirimi için alıcı veya satıcı olarak talep başlatabilirsiniz.

İptal edilmek istenen fatura eğer Hal tipi E-Fatura ise hem itiraz hem iptal için alıcı veya satıcı olarak başvurabilirsiniz.

İptal edilmek istenen fatura eğer Kamu tipi E-Fatura ise itiraz için satıcıysanız talep başlatabilirsiniz ve alıcı onayı bu fatura tipinde aranmaz.

E-Fatura İptali Nasıl Yapılır?

Belirtildiği gibi, E-fatura reddetme işlemlerini Gelir İdaresi Başkanlığı’nın E-Fatura Portalı’ndan gerçekleştirebilirsiniz. E-Fatura İptal bağlantısından ile portala ulaşabilirsiniz. Portala giriş yapabilmek için bilgisayarınızda imzalama aracı programı açık olmalıdır. İptal başvuru süresi boyunca bu programı kapatmamanız gerekir.

Unutmayın ki iptal işlemleri faturanın alıcıya iletilmesinden sonraki 8 gün içerisinde yapılmalıdır.

Alıcı Olduğunuz Faturalar İçin İptal Talebi Nasıl Oluşturulur?

E-fatura kayıtlı kullanıcısı olarak mali mühür veya elektronik imzalarınız ile E-fatura iptal itiraz portalına giriş yapmanız gerekir. Bu portala giriş yaparak adınıza düzenlenen e-Faturalar için “İptal Talebi” oluşturabilirsiniz. Portala giriş yaptıktan sonra, “Fatura İptal Talebi Oluşturmak için Tıklayınız” yazan butona tıklayıp, gerekli yerleri doldurarak iptal talebinizi gerçekleştirebilirsiniz. Girdiğiniz sekmede “İşlem Sahibini seçiniz” kısmından “Alıcı” seçeneğini seçmeniz gerekmektedir.

Düzenlediğiniz E-Faturalara İptal Talebinde Nasıl Bulunabilirsiniz?

Düzenlediğiniz E-Faturalara iptal talebi oluşturmak için portala giriş yapıp, “Fatura İptal Talebi Oluşturmak için Tıklayınız” butonuna basınız. Sekmeye girdikten sonra gereken yerleri doldurmanız gerekmektedir. “İşlem Sahibini Seçiniz” kısmından “Satıcı” seçeneğini seçmeniz gerekmektedir.

Düzenlediğiniz E-Faturalara gelen İptal Taleplerini Nasıl incelersiniz?

Bu durumda da yine portala giriş yapmanız gerekir. Portala giriş yaptıktan sonra ana ekrandan “Fatura İptal Taleplerinin Durumlarını Görmek ve Adınıza Gelen İptal Taleplerine Onay vermek İçin Tıklayınız” yazan butona tıklayınız. Bu sekmeden, sizin düzenlediğiniz faturalar gelen itiraz ve iptal taleplerini inceleyebilirsiniz.

demo-attachment-1240-Mask-Group-47@2x

İş Yeri Sahibi veya Ortağı SGK’lı Olabilir Mi?

2018 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, sigortalılık türlerini üç ana başlık halinde düzenlemiştir. Yani kişilerin dahil olabileceği 3 farklı sigorta türü vardır.

Birincisi 4/1/a bendi kapsamındaki yani hizmet akdiyle çalışan sigortalılar (eski SSK’lılar),

İkincisi 4/1/b bendi kapsamındaki sigortalılar yani bağımsız çalışanlar (BAĞ-KUR),

Sonuncusu ise 4/1/c kapsamındaki sigortalılar yani kamu görevlileri (eski Emekli Sandığı).

Bu kanun ayrıca şirket sahiplerinin ve ortaklarının sigortalılık durumları ile alakalı birtakım kararları da barındırıyor. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 53. Maddesi’nde şöyle belirtilir, “4’üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler.” Kanunda alınan hükme göre, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan bir ortaksanız, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarından biriyseniz veya diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ortağıysanız 4/1/b bendi kapsamında sigortalı olmanız gerekir. Yani, şirket sahibi veya ortağı olmanız durumunda ancak BAĞ-KUR’lu olabilirsiniz.

Ayrıca, BAĞ-KUR’a kayıtlı olan şirket sahibi ve ortağıysanız sonradan SSK’lı olmanız da mümkün değil. Şirket sahibi veya ortaklar, BAĞ-KUR sonrasında SSK’ya geçmiş olsalar da önceden var olan BAĞ-KUR sona ermedikçe SSK’lı olamıyorlar. Bu yüzden, SSK’nız iptal edilip BAĞ-KUR sigortası geçerli sayılır.

 Eğer işçi olarak çalışırken sonradan bir şirkete ortak veya şirket sahibi olursanız SSK sigortalılığınız bitene kadar BAĞ-KUR’lu olmazsınız. Açıklamak gerekirse, SSK’lı olarak başladıysanız, SSK’lı devam etme şansınız var.

Peki eğer 01.10.2008 tarihinden önce şirket sahibi veya ortağı olmanıza rağmen SSK’lıysanız durumunuz ne olacak?

“01.10.2008 tarihinden önce kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinde ortaklıklarının başladığı tarihte veya öncesinde, Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının a bendi (Y.N; hizmet akdiyle çalışan işçiler) kapsamında sigortalı olanlardan, 01.10.2008 tarihinden sonra da bu çalışmaları devam edenlerin, bu Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının a bendine (Y.N; hizmet akdiyle çalışan işçiler) tabi prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir (SGK’nın 2013/11 sayılı Sigortalılık İşlemleri Birleşik Genelgesi).” hükmü bu durumu açıklamakta. Bu hükme göre, eğer önceden başlayan bir SSK’nız varsa, kesintiye uğrayana kadar SSK’lı olarak devam edebilirsiniz. Fakat, bu hükme 2013 yılının 11 sayılı Sigortalılık İşlemleri Birleşik Genelgesi ile bir şart daha eklenmiştir. “…bu durumda kendi kurduğu işyerinde başkaca sigortalı çalıştırmayıp kendini sigortalı gösteren kişilerin 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılmalarına imkân bulunmadığı gibi bu gibi işyerlerinin işyeri olarak da sayılmaması gerekmektedir”. Açıklamak gerekirse, 01.10.2008 yılından itibaren SSK’lı olmayı kesintisiz devam ettirmeniz gerektiği gibi aynı şekilde şirketinizde de sizden başka bir kişinin de SSK’lı olması gerekmekte.

Özet olarak dikkat etmeniz gereken bazı hususlar bulunmakta. Öncelikle, şirket sahibi ya da bir şirketin ortağıysanız 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren kendi şirketlerinizde SSK’lı olamazsınız. Ayrıca, BAĞ-KUR’lu şirket sahibiyken kendinizi sonradan SSK’lı gösterirseniz bile, SSK’nız iptal olacak ve BAĞ-KUR’lu olarak devam edeceksiniz. Ek olarak, SSK’lı bir işçi iken, kendi işyerinize veya başka bir işyerine ortak ya da yönetim kurulu üyesi olursanız sigortalılığınız bitene kadar BAĞ-KUR’lu olmayacaksınız, SSK’lı olarak devam edeceksiniz. Bunun yanı sıra, şirket sahibi olup da kendinizi BAĞ-KUR’a kayıt etmeden SSK’lı olursanız SSK’lı süreniz BAĞ-KUR’lu sayılacaktır.

demo-attachment-546-asian-businesswoman-laptop-planning-strategy-PQFT2HE@2x

E-Fatura Özel Entegratörü Nasıl Değiştirilir?

Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) E-arşiv ve E-fatura gibi uygulamalarına geçmek zorunda kalan şirketleri dijital alanda destekleme görevini edinmiş şirketlere Özel Entegratör denir. Bu firmalar, şirketinizin GİB sistemlerine yatırım yapması gerekliliğini ve sistemleri takip etme zorunluğunu ortadan kaldırıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı, özel entegratörleri pek çok kriteri göz önüne alarak değerlendirdikten sonra yetkilendiriyor.

Şirketinizin e-dönüşüm uygulamalarına (e-fatura, e-irsaliye ve e-arşiv gibi) geçmesi için iki farklı yol bulunur. İsterseniz, şirket olarak kendinizin BT sistemleri ile Gelir İdaresi Başkanlığı’nın aracılığıyla işlemlerinizi gerçekleştirebilir isterseniz de özel entegratörler ile çalışmayı tercih edebilirsiniz. Şirketinizin yasal yükümlülüklerini yerine getirmelerinin yanı sıra, özel entegratörler, aynı zamanda resmî belge düzenleme, gönderme, alma, arşivleme ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na iletme gibi görevleri de üstlenirler. Özel entegratörler ile çalışmak, sistem ve personel için yatırım gerektirmemeleri sayesinde size maliyet ve zaman avantajı sağlarlar.

Özel entegratör değişikliği kolay bir işlem olmasının yanı sıra dikkat etmeniz gereken birkaç adımı da barındırır. Özel entegratör değişikliği yapmak istiyorsanız eğer öncelikle çalışmak istedikleri yeni şirketi bulmak durumundasınız. Gelir Dairesi Başkanlığı’nın internet sayfasında bulabileceğiniz özel entegratörlerin listesinden, bu unvana sahip şirketleri görebilirsiniz. Bu şirketler ile görüşerek sizin için en uygun e-fatura özel entegratörü bulabilirsiniz. Yeni entegratör ile anlaşma sağlandıktan sonra şirketinizi yeni özel entegratörün sistemine kaydetmeniz gerekir. Şirketinizin sisteme kayıt edilebilmesi için size gönderecekleri bir bağlantı ile şirket bilgilerinizi edinen özel entegratörler sizi otomatik olarak sistemlerine ekleyeceklerdir. Bu şekilde, yapacağınız anlaşma Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geçerli sayılacaktır. Şirket sistemine kayıt olduktan sonra, eğer şahıs firması iseniz e-imanızla, eğer değilseniz Kamu Sertifikasyon Merkezi tarafından edindiğiniz mali mührünüz ile onaylama işlemi yapmanız gerekmektedir. Bu aşamaları bitirdikten sonra artık yeni özel entegratörünüz ile çalışmaya başlayabilirsiniz. Anlaştığınız yeni entegratörünüz Gelir İdaresi Başkanlığı’nda yapılması gereken işlemleri yerine getirecektir. Sizin herhangi bir şey yapmanıza gerek yoktur. Bu adımları tamamladıktan sonra, eski entegratörünüze artık çalışmak istemediğinizi bildirmeniz gerekmektedir. Entegratörünüzün çalışmayı bırakma gerekliliklerini yerine getirip yeni entegratörünüz ile çalışmaya başlayabilirsiniz. Özetle, eğer e-fatura entegratör değişikliği yapmak istiyorsanız, çalışmak isteyeceğiniz yeni özel entegratörü bulmanız neredeyse yeterli. Diğer adımlarda şirketler size yardımcı olacaktır.

Eğer çalıştığınız herhangi bir özel entegrasyon şirketi bulunmuyorsa ve GİB portalı üzerinden işlemlerinizi sürdürüyorsanız yapmanız gerekenler çok daha kolay. Yapmanız gereken Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesinde yer alan özel entegratör listesinden çalışmak istediğiniz şirketi seçip bu şirketle anlaşmanız yeterli. Geri kalanını anlaştığınız özel entegratör şirketi sizin yerinize halledecektir.

Özel entegratör şirketleri ile çalışmak istemiyor ve Gelir İdaresi Başkanlığı portalı üzerinden çalışmak istiyorsanız yapmanız gerekenler çok kolay. Gelir İdaresi Başkanlığı’na kaşeli ve imzalı dilekçe ile başvurun. Başvuru sonrasında ise çalıştığınız özel entegratörünüze artık çalışmak istemediğinizi bildirmeniz yeterli olacak.

E-fatura işlemeleriniz için özel entegratörler ile çalışmak faydalıdır, fakat bu özel entegratörleri nasıl seçmeniz gerekir? Dikkat etmeniz gereken birden fazla husus bulunuyor. Bunlardan ilki, özel entegratörün gerekli tüm izinleri almış olmasına dikkat etmelisiniz. Ayrıca, bu şirketlerin saklama hizmeti veriyor olması da önemlidir. Bunun yanında, şirketin sunduğu portalın Kurumsal Kaynak Planlama uygulamasıyla entegre, mobile uyumlu ve kolay kullanıma sahip olması gerekir. Çalışmayı seçtiğiniz özel entegratörünüzün yedi gün yirmi dört saat çalışıyor olması ve destek hattının ulaşılabilir olması da önem arz eder.

demo-attachment-546-asian-businesswoman-laptop-planning-strategy-PQFT2HE@2x

1 Temmuz 2022 Tarihinde Kimler E-Faturaya Geçiş Yapacak?

E-fatura kısa zamanda iş hayatına giriş yapmasına rağmen hızla yaygınlaştı. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yürürlüğe koyduğu 22 Ocak 2022 tarihli genişletilmiş 509 sayılı V.U.K Genel Tebliği’ne göre 1 Temmuz 2022 sonrasında e-fatura ve ­e-arşiv fatura mükelleflerini sizler için derledik.

1 Temmuz İtibariyle E-Fatura Mükellefi Olacaklar

  • 2021 yılı cirosu 4 milyon ve üzeri olan firmalar
  • 2020 veya 2021 hesap dönemlerinde toplam 1 milyon ve üzeri ciro yapmış olan firmalar
  • Gerek kendi siteleri ve aracı pazaryeri siteleri başta olmak üzere her türlü elektronik ortamda ürün veya hizmet satışı gerçekleştiren firmalar
  • İnşaat, gayrimenkul, imalat, alım satım ve kiralama işlemleri yapanlar veya aracı konumda olanlar
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı veya belediyelerden alınan ruhsatla konaklama hizmeti veren otel işletmeleri
  • 2022 ve müteakip hesap dönemleri için 3 milyon TL ve üzeri olan mükellefler için 01 Temmuz 2023 tarihine kadar e-fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu gelmiştir. Aynı şekilde e-defter uygulamasına geçiş tarihi de 1 Ocak 2024 olarak belirlenmiştir.

1 Temmuz İtibariyle E-Defter Mükellefi Olacaklar

  • Daha önceden kendi istediği ile veya zorunlu olarak e-faturaya geçmiş firmalar
    2020 veya 2021 hesap dönemlerinde toplam 1 milyon ve üzeri ciro yapmış olan firmalar
  • İnternet ortamı üzerinde herhangi ürün ve hizmet satışı sağlayanlar

ORKA Muhasebe Programı ile E-Fatura ve E-Arşiv Faturalarınızı Hazırlamak Oldukça Kolay

  • ORKA muhasebe programları sağladığı sorunsuz entegrasyon sistemi ile sizlerin e-faturaya geçiş dönemini sorunsuz bir şekilde tamamlamanızı sağlar.
  • Hızlı ve kolay ara yüzü ile hem zamandan hem de maliyetten tasarruf edersiniz.
  • Ödeme alma ve ürün sevkiyatı gibi işlemler adına düzenlenecek e-fatura ve e-arşiv faturaları istediğiniz uygunlukta hazırlayabilirsiniz.
  • Hızlı çözüm merkezi sayesinde olası bir aksilikte işleriniz yarım kalmaz.
  • Kâğıt israfının önüne geçerek hem çevre dostu bir firma olabilir hem de fatura ve belgelerinizin daha düzenli bir şekilde saklanmasını sağlayabilirsiniz.

22 Ocak 2022 CUMARTESİ (resmigazete.gov.tr)

demo-attachment-1245-Mask-Group-43@2x

E-Fatura Entegrasyonu ile Muhasebe Süreçlerini Yönetmek

E-fatura ticari hayatın bir parçası haline gelmiştir. Takibinin kolay olması ve kullanıcısına zaman kazandırması avantaj sağlamaktadır. Son yıllarda büyük bir furya haline gelen e-ticaret, e-faturanın yaygınlaşması konusunda büyük bir paya sahip olmuştur.

Firmaların birçoğu geleneksel fatura düzeninden e-fatura sistemine geçiş yapmaktadırlar. Ancak bu geçiş süreci birçok firma sahibi için kafa karıştırıcı görülmektedir. E-fatura entegrasyonu ile bu süreç çok daha hızlı ve kolay bir biçimde tamamlanır. Özellikle muhasebe süreçleriniz dijitalleşen fatura sistemi ile daha düzenli bir hale gelir.

E-Fatura Entegrasyonu Nedir?

E-faturaya geçiş süreci sanıldığı kadar zor değildir. E-ticaret üzerinden satış yapan bir firmanız varsa fatura işlemlerinizi e-fatura entegre sistemi sayesinde çok kısa bir zamanda tamamlayabilirsiniz. E-fatura entegrasyonu kısmı faturanın hazırlanması ve sınıflandırılması şeklinde ikiye ayrılır.

E-ticaret ile uğraşan bir firma için geleneksel tip fatura kullanmak oldukça zaman kaybı yaşatır. E-faturaya geçiş yaptıysanız, vakit kaybetmeden entegrasyon sisteminizde fatura düzenlemesini yapabilirsiniz. E-fatura sistemi size eksiksiz bir fatura hazırlama imkanı da sunar. E-fatura durum kodları ile olası hatanızı anlayabilir, hızlı aksiyon alabilirsiniz.

Muhasebe süreci e-fatura entegrasyonu ile kolaylıkla tamamlanır. Aylık ve dönemsel gruplandırmalar yapabileceğiniz gibi müşterinize özel gruplandırmalar da yapabilirsiniz. Fatura kayıtlarınızı dilediğiniz zaman kontrol edebilir, mali müşaviriniz ile ortak bir sistemle fatura iletiminizi yapabilir, vergilendirme sürecini sorunsuz bir biçimde halledebilirsiniz.

E-Fatura Entegrasyonu Nasıl Yapılır?

Sahip olduğunuz entegrasyon sistemi ile e-fatura kesme ve arşivleme işlemini kolaylıkla tamamlayabilirsiniz. Ancak e-fatura kullanımına yeni başladıysanız entegrasyon sürecini başlatmak için bilmeniz gereken bazı detaylar mevcuttur. İlk olarak kullanmaya karar verdiğiniz entegrasyon sisteminin GİB tarafından kabul edilmesi gerekir. Orka e-fatura entegrasyon sistemleri GİB ile uyumludur. E-fatura ve e-arşiv fatura kaydınızı bu sistem üzerinden tamamlayabilirsiniz. GİB tarafından onay aldıktan sonra e-fatura kesebilir, muhasebe işlemlerinizi kolaylıkla halledebilirsiniz.

Fatura kesme işlemini yalnızca entegratör üzerinden yapabilirsiniz. Çoklu siparişleriniz için kısa sürede birçok faturayı hazır hale getirebilirsiniz. Aylık ve dönemsel arşivlemenin yanı sıra fatura müşteri eşleştirmesi de yaparak takip sisteminizi dilediğiniz biçimde şekillendirebilirsiniz. Muhasebe süreci aşamalarında e-fatura entegrasyonu ile iş takibini en baştan sıkı bir şekilde ilerletebilirsiniz.

Fatura muhasebe sürecinin nasıl yürütüleceği hakkında daha detaylı bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız E-Fatura için Özel Entegratörler Nasıl Kullanılır? adlı blog yazımız sizin için bilgilendirici olacaktır.

E- Fatura Entegrasyon Sistemi Kullanımının Size Sunduğu Avantajlar Nelerdir?

E-fatura kullanımının yaygınlaşması sonucunda e-fatura entegratörleri firma sahipleri için popüler hale gelmiştir. Kolay ve hızlı bir işlem gücüne sahip bu entegratörler kullanıcıları için birçok avantajı da beraberinde getirir. İlk olarak kağıt fatura olarak bilinen klasik fatura sisteminden çıkışı sağlar. Kağıt fatura basım gerektirdiği için ayrı bir masrafa neden olur. Ayrıca kargo sürecinde faturanın kaybolma veya zarar görme olasılığı vardır.

E-ticaret yapan firmalar için e-fatura hazırlamak aynı zamanda güvenli alışveriş için de önemlidir. E-fatura göndermeniz yeni nesil ticarette güveni temsil eden bir unsur olduğu unutulmamalıdır. Müşteri tarafından istenilen olası iptal ve iade durumlarını kolaylıkla tamamlayabilirsiniz.

Oluşturduğunuz e-faturalar sizin tercihinize bağlı olarak arşivlenir. Böylece dilediğiniz zaman fatura kontrolü yapabilir, vergilendirme sürecini sağlıklı bir şekilde tamamlarsınız. Muhasebeciniz veya mali müşaviriniz de faturalarınızı eksiksiz görüntüleyebilir, vergi beyanlarınızı kolaylıkla hazırlayabilir. E-fatura entegratör fiyatları hakkında bilgi almak için sayfamıza göz atabilirsiniz.

demo-attachment-1245-Mask-Group-43@2x

Tevfikatlı Fatura Nedir? Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Tevkifat kelimesinin anlamı para konusunda kesintiler olarak bilinmektedir. Vergi ve çeşitli ödemeler açısından tevkifat bölünme ve kesintileri vurgulamaktadır. Devlet tarafından alınan Katma Değer Vergisinde tevkifat yöntemi sayesinde alıcı ve satıcıdan bölüştürerek vergi alır. Bu sayede ödemelerin daha düzenli olması amaçlanmıştır. Tevfikatlı fatura normal faturalarla aynıdır. İrsaliyeli ve normal faturalarla aynı özelliklere sahip olan tevkifatlı faturalarda KDV miktarı alıcı ve satıcı arasında bölüştürülerek uygulanmıştır. Yani KDV sorumluluğu iki tarafa da bölüştürülmüştür. Tevkifatlı fatura tüm alışverişler için uygulanamaz. Tevfikat uygulanabilecek işlemler devlet tarafından belirlenmiştir. Yapım işleri, mimarlık ve mühendislik hizmetleri, temizlik, özel güvenlik, bakım ve onarım, yemek servisi gibi hizmetler tevkifatlı fatura oluşturulabilecek sektörülerdir.

Tevkifat Çeşitleri

Tevkifat çeşitleri iki ana başlık altında incelenebilir. Gelir vergisi ve KDV tevkiatı bu faturaların iki türüdür. Tevkifatlı fatura işleme sırasında çeşide göre uygun adımlar izlenmektedir. Gelir vergisi tevkifatı Gelir Vergisi Kanunu’nca saptanmıştır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Gelir Vergisi Tevkifat Oranları üzerinden detaylı bilgi alınabilir. KDV tevkifatında ise kanunların belirlediği ürünlerin alım ve satımı veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin bazı durumlarda tamamı bazı durumlarda da belirli bir oranda kesinti yapılarak beyan edilmesine denir. Tevkifatlı fatura kesmek için alıcı ve satıcı arasında tekifat türünün ait olduğu çeşide göre kesinti yapılır. Yapılan bir iş veya hizmet tevkifatlı fatura kapsamında girerse %18 olarak belirlenen KDV tutarı müşteri ve satıcı arasında bölünür. Tevfikatlı faturalar için belli bir limit belirlenmiştir. Tevkifatlı fatura sınırı 2.000 TL’dir. 2.000 TL ve üzeri tüm işlemler için tevkifat yapılmak zorundadır.   

Tevkifatlı Faturayı Kimler Yapabilir?

Tevkifatlı fatura yapılabilecek iş ve hizmetler kanunlar tarafından belirlenmiştir. Tevkifatlı fatura kimlere kesilir sorusu alıcı ve satıcılar arasında merak konusu olmuştur. Bu fatura türünde KDV miktarı her iki taraf için eşit miktarda bölünür. Tevkifatlı fatura yansıtması yapılabilecek iş ve hizmetler şunlardır:

- Genel bütçe kapsamındaki daire, il özel idareleri, belediyeler, köyler,

- Döner sermaye sahibi kuruluşlar,

- Kamu kurumu olarak geçen meslek kuruluşları,

- Kanunlara göre kurulan ya da tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

- Bankalar,

- Kamu iktisadi oluşumları,

- Özelleştirme kapsamında yer alan kuruluşlar,

- Organize sanayi bölgeleriyle birlikte menkul kıymetler ve vadeli işlemler borsaları kapsamında yer alan borsalar,

- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem yapan şirketler.

Bu kapsamda işlem yapan şirket, kurum veya kuruluşlar tevkifatlı fatura hesaplama yaparak belgelerini hazırlayabilir.

Tevkifatlı Fatura Nasıl Kesilir?

Tevkifatlı faturalar hazırlanırken diğer fatura türlerindeki gibi tüm detaylara yer verilmektedir. KDV, stopaj gibi vergilerin yanı sıra alıcı ve satıcıya ait bilgiler, miktar gibi detaylar da faturalarda yer almaktadır. Tevkifatlı fatura nedir sorusu kadar fatura hesaplamalarının nasıl yapılacağı da oldukça önemlidir. Hesaplamalar yapılırken muhasebe kayıtlarının tutulması gerekir. Tevkifatlı fatura muhasebe kaydı yapılırken %18 KDV, 1/6 KDV tevkifatı, gelir vergisi stopajı dikkate alınır. Bu giderlerin oluşturulmasının ardından hizmet veya ürün için geçerli bedel ortaya çıkar. 500 TL’lik bir işlem için %18 KDV uygulandığında bedel 590 TL olmaktadır. Eğer tevkifat hakkı varsa bu bedeldeki KDV miktarı alıcı ve satıcı arasında ikiye bölünerek hesaplama yapılır. Tevkifatlı faturaların muhasebe kayıtları da bu doğrultuda yapılmalıdır. Alıcılar gerekli bulmaları halinde faturalardaki tevkifat tutarını öğrenebilir. Bunun satış yapan yer ile iletişime geçilebilir veya herhangi bir şirket için alışveriş yapılmışsa GİB sistemi üzerinden bilgilere ulaşılabilir.

demo-attachment-1248-Mask-Group-48@2x

ÖTV’li Fatura Nasıl Kesilir?

Özel Tüketim Vergisi, satışa sunulan bir ürün veya hizmet için alınmakta olan bir vergi türüdür. ÖTV’nin ne kadar olacağı ürünün değerine göre değişiklik gösterebilir. Hizmet veya satılmakta olan ürün türlerine göre oranlar hesaplanarak ÖTV miktarı belirlenir. Dünyanın pek çok ülkesinde uygulanmakta olan Özel Tüketim Vergisi’nde amaç toplumsal fayda sağlamaktır. Bundan dolayı ÖTV alınacak ürünler genellikle lüks tüketime, sağlığa ve çevreye zarar verebilecek kapsamdadır. Çevreye zarar verebilecek akaryakıt ve yağ, lüks araçlar, tütün ve alkol, beyaz eşya gibi lüks tüketim ürünlerinden bu vergi alınmaktadır. ÖTV ödemekle yükümlü olan kişilerin ödemelerini yaptıklarına dair kayıtlarını yaptırması gerekir. Özel Tüketim Vergisi, satışın yapılmasının ardından oluşturulan faturalarda belirtilir. Ayıca satış için hazırlanan faturaların muhasebe kaydının yapılması gerekmektedir.

ÖTV’li Fatura Nedir?

Özel Tüketim Vergisi kanunlara göre belirlenen bir vergidir. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda yükümlü olunan durumlar belirtilmiştir. İlgili kanunda geçen listedeki ürünleri üretmekte ya da ithal edenlerin yanı sıra bu ürünleri müzayede usulüyle satmakta olan kişiler ÖTV vermekle yükümlüdür. Ayrıca aynı kanun kapsamında mükelleflerin ÖTV’li fatura hazırlamaları da zorunlu kılınmıştır. Özel Tüketim Vergisi faturalarında diğer faturalardaki gibi bazı detaylara yer verilmesi gerekir. ÖTV’de yer alması gerekli detaylar şunlardır:    

- ÖTV miktarı,

- Düzenleme tarihi, seri ve seri numarası,

- Faturayı hazırlayan kişinin ismi, ticari unvanı, iş adresi, bağlı olunan vergi dairesi ve hesap numarası,

- Müşteri ismi, ticari unvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası,

- Ürün ya da işin türü, adeti, fiyatı,

- Satılan ürünün teslim tarihi,

- İrsaliye numarası.

Kimler ÖTV’li fatura keser?  

Özel Tüketim Vergisi sınırlı sayıda malları kapsamına alan bir vergi türüdür. Bu malların satışını, üretimini, imalatını veya müzayede üzerinden satış yapan kişiler ÖTV ödemek zorundadır. Özel Tüketim Vergisi Kanunu kapsamında (I),  (III) ve (IV) sayılı listeye yer alan mallar ile birlikte (II) sayılı listedeki ürünlerden kayıt ve tescile tabi olmayan malları, imal, inşa ya da ithal edenler yükümlü olarak ele alınır. Ayrıca (II) sayılı listede yer alan ürünlerden, kayıt ve tescile tabi olanlar için, taşıt ticareti yapanlar, ithal edenler ya da müzayede üzerinden satışını yapanlar ÖTV ödemekle yükümlüdür. ÖTV’li fatura kesimi belli dönemlere ayrılmıştır. Bu süre I. listede yer alan ürünler için her ayın ilk 15 günü birinci dönem, diğer günler ise ikinci dönem olarak belirtilmiştir. Maliye Bakanlığı, ÖTV yükümlüsü olan kişilerin ülkede yaşamaması halinde bazı şartlar belirlemiştir. Bakanlık mevzuatına göre, ÖTV mükellefi kişiler Türkiye’de yaşamıyorsa vergiye tabi olan kişiler ödemekle yükümlü olarak kabul edilir.

ÖTV’li Fatura Nasıl Düzenlenir?

ÖTV kapsamında yer alan malların alım ve satımındaki en önemli adımlardan biri de düzenleme ve kayıtların yapılmasıdır. ÖTV’nin tescil işlemlerin nasıl yapılacağı ilgili kanunlarda belirtilmiştir. ÖTV’li fatura muhasebe kaydı sırasında satılan ürüne dair ÖTV hesaplaması, indirimler ve diğer detaylar gözetilerek yapılır. Muhasebe kaydı ÖTV’li fatura veya diğer türler için zorunludur. Bazı hallerde Özel Tüketim Vergisi kapsamında indirimler yapılmaktadır. ÖTV her bir mal için bir kez uygulanması gereken bir vergi türüdür. Özel Tüketim Vergisi’nin 9. Maddesinde indirim yapılabilecek haller belirtilmiştir. Bir ürün hammadde olarak kullanılacak ise ilk alım için ÖTV alınır. İmalin gerçekleşmesi sonrasında malın teslimi nedeniyle vergi indirimi yapılır. Bu durum ilgili vergi dairesine belirtilir ve ÖTV indirimi uygulanır. ÖTV’li faturalarda KDV miktarına da yer verilir. Fatura oluşturulurken malın fiyatı, ÖTV ve KDV miktarları belirtilir ve ürünün son fiyatı faturada yer alır. ÖTV faturası aynı zamanda e-fatura biçiminde de düzenlenebilmekte ve taraflara iletilebilmektedir. 

ÖTV'li fatura hakkında bilgi sahibi olduğunuzu düşünüyorsanız bir diğer fatura türü olan İstisna faturası hakkındaki blog yazımıza göz atabilirsiniz.